Περιγραφή
Γράφει η Παυλίνα Μπεχράκη
Από την Ιταλία,επιστρέφει ,ο Διονύσιος Σολωμός, Ποιητής και όχι Νομικός αφού δεν κατάφερε να ολοκληρώσει τις σπουδές του έτσι που τον κέρδισε η Ποίηση.Ό νεαρός Διονύσιος,πλουτισμένος,με το άνθος της Ιταλικής Σοφίας,αλλά και ευρύτερα,της Δυτικοευρωπαϊκής Λογοτεχνίας,και σκέψης,με τα νάματα του Διαφωτισμού επιστρέφει στη γενέτειρά του τη Ζάκυνθο,τον Σεπτέμβριο του 1818.Η κλίση του στη Ποίηση,εκδηλώθηκε από πολύ νωρίς,από τη πολύ νεαρή του ηλικία,και τον οδήγησε τελικά στο τέλος των Νομικών σπουδών, ως δόκιμος Νομικός,στη γνωριμία σπουδαίων Ποιητών,από το έργο των οποίων επηρεάστηκε.
Μεταξύ των άλλων τον σπουδαίο Ποιητή Βιντσέτσο Μόντι, δάσκαλό του στό Μιλάνο.
-Ή κλίση του αυτή ήταν ήδη από τότε σε βάθος,αναζήτηση της λειτουργίας της Ποιητικής διαδικασίας.<Πρέπει πρώτα να συλλάβει ο νούς,με δύναμη,και έπειτα η καρδιά,θερμά να αισθανθεί,ό,τι ο νούς συνέλαβε.>,.απάντησε ο Διονύσιος,στον δάσκαλό του,τον Μόντι,όταν του είπε.
<Πρέπει ν ααισθάνεσαι να αισθάνεσαι..>Ό συγκεκριμένος διάλογος αφορά,τη κριτική πρόσληψη,της λειτουργίας της Ποίησης,όπως ο Σολωμός, λειτούργησε.<Από τον νου στη καρδιά.>ως Ποιητής.
-Ή ΛΆΜΨΗ Της προσωπικότητας του Ποιητή,η κοινωνική του θέση,και η οικονομική του ευχέρεια,τον τοποθετούν,στό κέντρο των Λογίων της Ζακύνθου.Μεταξύ αυτών,ο Αντώνιος Μέτεσης,
και ο Γεώργιος Τερτσέτης,που όρθωσε το ανάστημά του,αργότερα σαν Δικαστικός,μαζί με τον Πολυζωίδη,και αρνήθηκε να υπογράψει τη καταδίκη του Κολοκοτρώνη,σε θάνατο,και πολλοί άλλοι.
‘-Οταν γεννήθηκε ο Σολωμός,τα Επτάνησα βρίσκονταν υπό την κυριαρχία,της Γαλλίας.Ακολούθησε ένα μικρό διάστημα,{1788-89]Ρωσοτουρκικής κατοχής,και το 1814 πρίν τη συντριβή του Ναπολέοντα,ένα χρόνο,περνούν,τυπικά στη κυριαρχία της Αγγλίας.Αν και σε καθαρά κοινονικό επίπεδο ήταν γιός Κόντη και ώς Κόμης εφέρετο,αυτό δεν τον εμπόδισε,νέος ακόμα το 1824,να βάλει στον ,<Διάλογο>στό στόμα του Ποιητή,απευθυνόμενος στον Σοφολογιότατο,τα εξής.,καθε άλλο παρά τιμητικά περί <Ευγενείας>,και το κύρος των τίτλων της .< Ευγενής εσύ εμπρός,βλέπεις τον πρόγονό σου όπου έπαιζε τη φλογέρα βοσκώντας,τα πρόβατα.>
-Ό Σολωμός,κατέκτησε στη κυριολεξία,τη γλώσσα την Ελληνική .Μεγάλη επηροή,δέχθηκε από τη γλώσσα,της <Πληβείας > μητέρας του.Επειτα μετά από τα μητρικά σκιρτήματα,τη Γαλλική και την Ιταλική γλώσσα.Στήν Ελληνική έγραψε τα πρώτα του ποιήματα,πρίν από το 1822.Σέ μιά γλώσσαμε σχεδόν ή καθόλου παράδοση Ποιητική,γλώσσα,πού μολονότι,ήταν η μητρική του,δεν την είχε σπουδάσει Φιλολογικά,ενώ την είχε συγκινωνήσει η έκρηξη της Επανάστασης,
-Τόν Μάϊο του 1823,ήταν,το πρώτο μεγάλο από άποψη Επαναστατικής Ποίησης,έργο του,μιας και από τις αρχές του ίδιου χρόνου φαίνεται πως ενημερώνεται για τα πράγματα της Επανάστασης λεπτομεριακά,στα πεδία των μαχών.Διάβαζε τις εφημερίδες της εποχής,όπως τα>Ελληνικά Χρονικά.
Που εξέδιδε στο Μεσολόγγι ο Ελβετός Φιλέλληνας Ιωάννης-Ιάκωβος Μάγερ,και τον <.Φίλο του Νομού>την εφημερίδα της Ύδρας,το πρώτο φύλλο της οποίας,εκδόθηκε στις 10 Μαρτίου του 1824
-Ενημερωνόταν συχνά,και από τον Σπυρίδωνα Τρικούπη,για τα καθέκαστα της Επανάστασης, αλλά και από τον λαό όταν μιλούσε,καιόταν τραγουδούσε,για να πάρει από το στόμα του,<τρόπους.σχήματα,νοήματα.>
-Κατηγορήθηκε ο Εθνικός μας Ποιητής,πως αυτός ο Ποιητής,της Πατριωτικής έξαρσης,δεν πήγε στην Επαναστατική Ελλάδα,να πιάσει το όπλο να πολεμήσει.Ό Παλαμάς,έγραψε καλύτερα την υπεράσπισή του.<Ό Σολωμός,αν δεν εκράτησε όπλο,με τη λύρα του,πλήρωσε τον μεγάλο φόρο,πρός τη Πατρίδα.
Φτάνει πως έγραψε,τότε τον ύμνο για τη καταστροφή των Ψαρών,καί από το μεγαλείο του πεσμένου
Μεσολογγίου,το ποίημα των <Ελεύθερων πολιορκημένων>
– Ωστόσο στη διάρκεια της αντιδικίας,επιτάθηκε το αίσθημα του νόθου,που βασάνιζε τον Ποιητή.
Παρά του ότι κέρδισε τη δίκη,με τον Δημήτριο,ο <χαρακτηρισμός <νόθο>θα σημαδέψει όλη τη πορεία του Σολωμού.Αγωνία και ντροπή για τον Ποιητή,όπως προείπαμε. Γράφει το ποίημα
<Ό Λάμπρος>,που χαρακτηρίζει τό ποίημα θλιβερή ιστορία,αποκτάει υπόσταση,αρχαίας τραγωδίας και αποσχολεί τη Ποιητική του διαδικασία για μιά δεκαετία.Αδελφοκτόνος δίκη,περί γενεολογίας,καθώς τόσο αυτός,όσο και ο αδελφός του Δημήτριος,είχαν γεννηθεί όταν η μάνα τους ήταν αστεφάνωτη.Ενα καθεστώς,σκληρό και άδικο,την εποχή εκείνη.Τό ποτό και το ψυχικό άγχος,το αξεπέραστο,παρά το ότι έψαχνε να λυτρωθεί,μέσα από το ποιητικό του έργο,κλόνισαν την υγεία του,που πήρε τη κάτω βόλτα,μετά από το τέλος της δικαστικής διαμάχης,για να οδηγηθεί στο εγκεφαλικό και τέλος στον θάνατο.-
– Η ζωή του Εθνικού μας Ποιητή,με την <ασκητική αρετή>,από τη μία,και τα δραματικά πάθη από την άλλη,ήταν τραγική,και κάποια από τα συμβάντα αυτής της ζωής,καθώς και συμπεριφορές του,έδωσαν
λαβή και επικρίσεις και αμφισβητήσεις από κάποιους μελετητές του.Ενδεικτικά θα παραθέσουμε τον
επικριτικό λόγο για τον Μεγάλο Ποιητή, του Κώστα Βάρναλη.<Ό Σολωμός,είχε όλες τις αρετές,του μεγάλου Ποιητή,και όλα τα ελαττώματα του άεργου αριστοκράτη.Τρυφερός,σκληρόκαρδος,ειρωνικός, και ειλικρινής,επίμονος και ασυνεπής,κοσμικός και ασκητής,.θα μπορούσε να έχει όλα τα προτερήματα,και να μην είναι Ποιητής.Θά μπορούσε να έχει όλα τα ελαττώματα και να είναι Ποιητής.Κι’αυτό είναι το ζήτημα,Γιατί είναι Ποιητής,και μάλιστα Εθνικός και Μέγας!>
-Όλες οι μεγάλες συνθέσεις του Σολωμού,έμειναν αποσπάσματα.Απ’αυτές <Ό Κρητικός>εθεωρείτο
απόσπασμα,τελικά αποδείχθηκε ολοκληρωμένο,με αρχή μέση και τέλος.Καί αυτός ήταν ο λόγος, που οδηγούσε τον Ποιητή ,από το μη τελειωμένο έργο στό άλλο.Τό ποίημα<Ό Λάμπρος,θά παραμείνει απόσπασμα,είπε γι’αυτό το έργο,ο ίδιος,που, ήταν κατά κάποιο λόγο,φανταστικό μεν αλλά μιας περιόδου τραγικής,λόγω του προσωπικού του μαρτυρίου ωες<νόθος.>Όπως και να έχουν τα πράγματα κατά τους κριτικούς του έργου του,αυτά τα αποσπάσματα,τα πολύτιμα <συντρίμματα του Σολωμικού έργου,αυτού του υπέροχου,Ποιητή,παραμένουν ο μέγας πλούτος,της νεοελληνικής γραμματείας,.
– Ας δούμε όμως,συνοπτικά το έργο του,από το 1818 έτος επιστροφής από την Ιταλία στη Ζάκυνθο,
έως τον θάνατό του το 1857 στη Κέρκυρα.
{1818-1823} Νεανικά Ποιήματα.
Κατά τη περίοδο αυτή,ο Σολωμός συνεχίζει να γράφει στην Ιταλική γλώσσα,ποιήματα θρησκευτικού περιεχομένου.σατιρικά και σονέτα.
{1823-1833}Δημιουργική δεκαετία ορίζεται αυτή,στον <Ύμνο {1823> στον <Κρητικό>το <Τραγούδι στον Μπάϊρον>τον ,Διάλογο>τη <Γυναίκα της Ζάκυνθος>τον <Λάμπρο>τους <Έλεύθερους Πολιορκημένους,>και τον <Πορφύρα>,αναφερόμενοι στα μεγαλύτερα..Κάποια,από τα πρώτα ποιήματά του Σολωμού,πέρασαν στο ευρύ κοινό,κυρίως της Επτανήσου,μελοποιημένα,και λειτούργησαν κατά τον τρόπο των δημοτικών τραγουδιών.Στήν ενίσχυση της επίδρασης του Σολωμού,στους Ποιητές του Ελλαδικού χώρου,ύπήρξε,τέσσερις και πλέον δεκαετίες αργότερα,με καθοριστική τη συμβολή,του Παλαμά,αλλά και άλλοι μεγάλοι Ποιητές, Σικελιανός,Βάρναλης,
Σεφέρης,Παπατσώνης,Ελύτης,Ρίτσος,Βρεττάκος,δέχθηκαν δημιουργικές επιδράσεις,με εξαίρεση τον Καβάφη.Συχνά,μέχρι σήμερα,δέν λείπουν οι συνήθεις και εύλογες ιδεολογικές χρήσεις,του Σολωμού,όταν συμπλέκονται οι< ιδεολογίες>.Ο ίδιος είχε καταστήσει τα πράγματα σαφή.
-Γράφει στους <Στοχασμούς >του για τους <Ελεύθερους Πολιορκημένους> <Ό μικρός κύκλος που κινείται η πολιορκημένη πόλη,ξεσκεπάζει,στην ατμόσφαιρα,τα μεγαλύτερσυμφέροντα, της Ελλάδας,για την υλική θέση, που αξίζει τόσο πολύ για εκείνους, που θέλουν να την αρπάξουν>Καί για την ηθική τάξη μας λέει ο Μεγάλος Ποιητής.<Τά μεγαλύτερα συμφέροντα της Ανθρωπότητας,δένονται με το παγκόσμιο σύστημα> Κλείσε στη ψυχή σου,την Ελλάδα και θα αισθανθείς μέσα σου να λαχταρίζει,κάθε είδους μεγαλείου >Ο λόγος,και οι στοχασμοί,των μεγάλων μας Ποιητών, πρέπει να χαίρει τουλάχιστον σεβασμού,δεν είναι προς χρήσιν για ιδιοτελείς λόγους…..όπως δυστυχώς συμβαίνει συχνά πυκνά και στίς μέρες μας.Ο θαυμαστός λόγος τους, ο διαχρονικός,και προφητικός,πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο προς διδαχή.Δυστυχώς όμως βλέπουμε να τον χρησιμοποιούν στον δημόσιο λόγο τους Πολιτικοί,και διάφοροι ακραίοι <υπερπατριώτες> απλοί Πολίτες,προς εξυπηρέτηση των ιδεολογικών τους διαφορών,που χάνουν την αξία τους και το νόημά τους έτσι που έρχονται εν μέσω διενέξεων….Μόνο ώς διδαχή,όπως προείπαμε δικαιολογείται η χρήση τους.Γιά παράδειγμα,ας ακούσουμε και ας θαυμάσουμε τα λόγια του Σολωμού,<Περί Παιδείας εναντίον της διαφθοράς>Γράφει από τη Κέρκυρα στόν Γιώργο Τερτσέτη στις 25 Μαρτίου 1842.<Είναι είκοσι ένα χρόνια,που σαν σήμερα,η Έλλάδα έσπασε τις αλυσίδες.Η μέρα αυτή του Ευαγγελισμού,είναι μέρα για χαρά και για δάκρυα. Χαράς για το μέλλον.και δάκρυα,για τη σκλαβιά ,τα περασμένα.Καί για το σήμερα τι να πώ?Ή διαφθορά είναι τόσο γενική,και έχει ρίζες τόσο βαθειές,που σε κάνει να σαστίζεις.Μόνο όταν τα αίτια της διαφθοράς,εξολοθρεφτούν πέρα ως πέρα,θα μπορέσουμε να έχουμε,αναγέννηση.Τότε μόνον,το μέλλον μας θα είναι μεγάλο,όταν όλα στηριχτούν, στην ηθική,και θριαμβεύσει η δικαιοσύνη.Όταν τα γράμματα καλλιεργηθούν,όχι για μάταιη επίδειξη,παρά για το όφελος,του Λαού,που εχει ανάγκη τη παιδεία,και από μόρφωση,πραγματική μόρφωση,όχι απλή γνώση.Τότε θα έχουμε,ή μάλλον θα ΄έχουνε τα παιδιά μας,μιά ηθική αναγέννηση,και το μέλλον θα είναι μεγάλο>
-Ό Ύμνος εις την Ελευθερίαν είναι Ποίηση,συνειδητά,
Εθνικοπολιτική με την έξαρση,του 1821,και τη σύνδεση προς την Αρχαία,Ελλάδα.Ο Ύμνος δημιούργησε τη βάση της Νεοελληνικής Γραμματίας και ευχολογίας.Μεταφράστηκε και κυκλοφόρησε,στη Δυτική Εύρώπη, ενίσχυσε το Φιλελληνικό ρεύμα και καθιέρωσε τη φήμη του Σολωμού,ως μεγάλου Ποιητή.Ό ένθερμος ενθουσιασμός,πρός την Ελευθερία η απεριόριστη αντίθεσή του πρός τις σκοτεινές δυνάμεις,της απελευθερίας,η παρότρυνσή του προς τον Λαό,να απαλλαγεί από μιά σκληρή τυραννία,έκαναν τον Ύμνο,μανιφέστο,του προοδευτικού ρομαντισμού,σε ολόκληρη την Ευρώπη.Οί μεγάλοι Γάλλοι ρομαντικοί Ποιητές Βίκτωρ Ουγκώ,Λαμαρτίνος,και Σατωμβριάδος,τον χαιρέτησανε ενθουσιασμό!
{Παυλίνα μπεχακη }
<Από το εικονιζόμενο βιβλίο μου εκδ 2020>
Αξιολογήσεις
Δεν υπάρχει καμία αξιολόγηση ακόμη.